Vandaag de dag is het heel belangrijk dat iedereen gemakkelijk bij digitale informatie kan. Weet je dat een computer of telefoon tekst voor je kan voorlezen? Dat is niet alleen handig voor mensen die moeite hebben met lezen, maar het is superhandig voor iedereen!
Een computer laten voorlezen
Als Mac-gebruiker laat ik mijn computer regelmatig geselecteerde tekst uitspreken, vooral bij het maken van toegankelijke pdf’s.
- om te controleren of de inhoud correct wordt voorgelezen
- of de leesvolgorde juist is ingesteld
- en of de taalinstelling klopt.
Want: een Nederlandse tekst klinkt echt beter met een Nederlandse stem dan wanneer die wordt uitgesproken met een Engels accent. Klinkt toch een beetje gek.
Blog corrigeren
Het is ook handig bij het schrijven van blogs. Luisterend merk je namelijk veel sneller of je woorden in een zin hebt omgedraaid of woorden hebt herhaald. Dan staat er ineens ineens een woord te veel.
Nu heb ik het erover, dus heb je het waarschijnlijk wel gezien. Maar ik durf er bijna om te wedden dat je er anders zo overheen had gelezen.
Pdf hardop voorlezen
Een van de voordelen van een toegankelijke pdf is dat deze kan worden voorgelezen. Daarvoor kun je een screenreader zoals NVDA gebruiken. Deze software wordt meestal gebruikt door blinden of slechtzienden, soms in combinatie met een brailleleesregel.
Maar… je kunt een toegankelijke pdf ook gewoon laten voorlezen door je computer of telefoon. En dat is ook handig voor wie gewoon even niet wil lezen.
Hoe kan je een Mac laten voorlezen
- Ga naar het Apple-logo linksboven > Systeeminstellingen
- Klik op Toegankelijkheid
- Kies Gesproken materiaal
- Zet het vinkje aan bij ‘Spreek de selectie uit’
💡 De standaardtoetscombinatie is: Option + Escape.
Wanneer je deze tegelijk indrukt, wordt de geselecteerde tekst uitgesproken. Je kunt dit ook aanpassen naar een andere combinatie.
Je kunt bij de opties instellen dat de tekst wordt gemarkeerd terwijl die wordt voorgelezen. Ik heb hier de keuze aangezet om de woorden en zinnen te laten markeren. Zo zie ik in één oogopslag hoe lang de zin is die ik heb geschreven.
De regelaar heb ik op automatisch staan. Die verschijnt dan in beeld. Daar kun je het voorlezen pauzeren, opnieuw laten starten of stoppen.
En ja, ook de snelheid aanpassen… want niet iedereen leest in turbo-modus 😉
Handig tijdens een langere treinreis
Gebruik je een iPhone of iPad?
Ook die kun je voor laten lezen.
- Ga naar Instellingen
- Tik op Toegankelijkheid
- Kies Gesproken materiaal
- Zet ‘Spreek scherm uit’ of ‘Spreek selectie uit’ aan
Deze functies zijn oorspronkelijk bedoeld voor mensen die niet goed kunnen lezen. Maar ook als je bijvoorbeeld in de trein zit en even niet kunt kijken, is dit ideaal.
Voorlezen in Windows via De Verteller
Net als Apple heeft ook Windows verschillende toegankelijkheidsopties. De ingebouwde stem heet Verteller.
Je schakelt deze in met: Windows-toets + Control + Enter
De stem leest dan alles voor wat in beeld komt: de naam van een venster, knoppen, teksten… handig én soms ook een beetje wennen 😉
Bij Instellingen > Toegankelijkheid > Verteller kun je instellen:
- of Verteller automatisch start
- welke stem je hoort
- de snelheid, toonhoogte en het volume
Zoals ik lees op internet vergt het werken met Verteller wel wat oefening… omdat er zó veel mogelijkheden zijn. Maar als je er een beetje mee bekend bent, werkt het uiteindelijk verrassend fijn.
📎 Klik hier voor de handleiding van Verteller
Tekst laten voorlezen is één… maar wat als jij de maker bent?
Hopelijk helpt dit blog je om teksten makkelijker te laten voorlezen voor jezelf, of voor iemand anders. Maar wist je dat dit ook andersom werkt?
Als jij zelf iets maakt… een PDF, een e-book, een informatieblad, een verslag van de vergadering… dan is het goed om te weten dat jouw lezer misschien ook gebruikmaakt van voorleessoftware. Of snel afhaakt als een tekst onduidelijk is op scherm. Toegankelijkheid begint bij de keuzes die jij maakt. En dat hoeft helemaal niet ingewikkeld te zijn.
Weet jij welke misverstanden er zijn over toegankelijke pdf’s en hun toepassing?
Ik heb een gratis gids voor je gemaakt:
Krijg 3 inzichten die je anders laten kijken naar de pdf je nu al maakt. Voor iedereen die met een beetje aandacht het verschil wil maken.
